Kính thưa quý vị, theo thông tin từ gia đình cũng như một số thân hữu thì Ông Tô Văn Lai, người sáng lập Trung Tâm Thuý Nga-Paris By Night đã vĩnh viễn từ giã dương thế.
Không giấu nổi xúc động, cô Marie Tô con gái của ông Tô Văn Lai đã chia sẻ trên facebook cá nhân :
Ba ơi! Ba đi gặp Tonton Lam Phương nhéCon THƯƠNG Ba…Con rất hãnh diện con là con gái của Giáo Sư Tô Văn LaiTạ Ơn Chúa đã rước Ba đi thật bình yên. Amen.Chụp với Ba (tang lễ nhạc sĩ Lam Phương ngày 4 tháng 1 2021)
VÔ CÙNG THƯƠNG TIẾC Anh
Tô Văn Lai người đầu đàn Trung Tâm Thuý Nga-Paris By Night
Đã vĩnh viễn ra đi bỏ lại bao tiếc thương trong gia đình văn nghệ sĩ và những người yêu nghệ thuật. Xin chia buồn cùng gia đình cháu TÔ NGỌC THUỶ
__________________________________________________________________
Chúng ta cùng nhắc lại một chút về tiểu sử của Ông Tô Văn Lai :
Ông Tô Văn Lai sinh ngày 11 tháng 5 năm 1937. Từ nhỏ, ông đã được học và tìm hiểu về những giá trị và các thành tựu văn hóa nổi tiếng của nước Pháp.
Năm 17 – 18 tuổi, ông có được bằng Thành Chung (Diplôme) nhờ trình độ tiếng Pháp và tiếng Việt xuất sắc, vốn là thành tựu học thuật rất hiếm trong xã hội miền Nam lúc bấy giờ, và vào thời điểm đó, những người có bằng này sẽ được trực tiếp trở thành Đại tá. Ông kể rằng, nếu như ông theo nghiệp binh, ông có thể trở thành một sĩ quan cao cấp.
Gia đình ông từng mong ông trở thành bác sĩ, nhưng mong ước đó đã không thành vì hoàn cảnh gia đình thiếu thốn không đủ để lo cho ông theo học ngành này. Sau khi có bằng Thành Chung, ông đã theo học Sư phạm theo ý nguyện của mẹ (vì ngành Sư phạm đào tạo trong vòng 3 năm trong khi ngành Y phải mất tới 7 năm). Ra trường ông được bổ nhiệm dạy học tại trường nữ sinh Lê Ngọc Hân tại Mỹ Tho. Ngoài việc giảng dạy và luyện thi Tú Tài cho các học sinh Đệ nhị cấp , ông còn phụ trách tuyển chọn nhạc cho chương trình Văn nghệ Phát thanh Học đường hàng tuần, và thời gian trôi qua, ông đã bắt đầu có đam mê trong lĩnh vực nghệ thuật.
Ông Tô Văn Lai đã gặp bà Thúy và kết hôn với bà. Năm 1964, hai người có một người con gái là Tô Ngọc Thủy. Sau đó, vợ chồng ông đã có thêm một người con trai nữa, đặt tên là Tô Ngọc Kim.
Đầu thập niên 1970, ông mua một cửa hàng băng đĩa tại thương xá Tam Đa (Crystal Palace) và bà Thúy là người trực tiếp điều hành nó. Năm 1971, cửa hàng này đã sản xuất ra album đầu tiên là Thanh Tuyền 1 – Tiếng Hát Thanh Tuyền thu dưới dạng băng cối. Sau này, album đã nổi tiếng và bán rất chạy, và một năm sau đó, trung tâm Thúy Nga được thành lập. Sau đó, trung tâm Thúy Nga còn sản xuất thêm một số cuốn băng khác của Khánh Ly, và đặc biệt là băng nhạc Thái Thanh Selection với những ca khúc gắn liền với tên tuổi của danh ca này. Dù độ nổi tiếng không lớn nhưng trung tâm đã có nhiều băng nhạc khá thành công về doanh thu.
Sau sự kiện 30 tháng 4, hãng băng đĩa Thúy Nga phải đóng cửa và ông không còn được dạy học như trước. Gia đình ông ở lại Sài Gòn cho đến cuối năm 1976 mới sang Pháp – ông đã gặp lãnh sự Pháp Michel Mocombes và cho biết ông là giáo sư Pháp và có quốc tịch Pháp, và gia đình ông đã được bảo lãnh sang Pháp bằng cách này. Gia đình ông từ đó bắt đầu xây dựng cuộc sống tại Paris với toàn bộ những tài liệu liên quan đến văn hóa, nghệ thuật mang theo.
Tại xứ người, cả ông lẫn bà Thúy vẫn còn muốn ấp ủ mong muốn xây dựng lại trung tâm Thúy Nga với quy mô lớn hơn tại hải ngoại, và ông đã làm nhiều nghề khác nhau để kiếm tiền mua lại một cửa hàng của “kinh đô ánh sáng” Paris và trang trải cuộc sống, trong đó có việc bơm xăng, vốn là một trong những nghề nghiệp đầu tiên của Tô Ngọc Thủy, trong khi bà Thúy dùng số tiền kiếm được để mua lại một cửa hàng nhỏ chuyên in sang các băng cối cũ thành băng cassette, và cửa hàng đó chính là cửa hàng băng đĩa đầu tiên do người Việt quản lý nằm tại Boulevard Saint Germain des Prés tại quận 5 thành phố Paris, con đường văn hóa danh tiếng của Pháp lúc xưa thường có mặt các triết gia Jean Paul Sartre, Simone de Beauvoir tại các quán café và cũng trên đại lộ này xưa kia đã có danh họa Picasso bày bán những tranh họa của mình trên hè phố – ông cho rằng việc thành lập cửa hiệu này là một “phép lạ của Thiên chúa”. Suốt nhiều năm làm việc, tích góp không ngừng nghỉ, cộng thêm việc cộng tác với đài truyền hình Euromedia Production năm 1980, tới năm 1983, chương trình Paris By Night đầu tiên đã được thực hiện và đạo diễn bởi John Pierre Barry. Ba năm sau nữa, gia đình ông mới có đủ vốn để thực hiện tiếp chương trình Paris By Night thứ hai. Năm 1984, Marie Tô (con Ông) đã đậu Tú Tài II.
Lúc đó các chương trình Paris By Night được sản xuất và phát hành tại Paris, nội dung có hơi hướng đến những tuồng cải lương, sau đó mới dần phát triển thành những chương trình ca nhạc kịch múa tổng hợp như được biết sau này. Năm 1989, con trai ông là Tô Ngọc Kim đã đậu Tú tài II, Marie Tô cùng Paul Huỳnh sau đó cũng đã rời Pháp và sang Hoa Kỳ tiếp tục mở một chi nhánh khác của trung tâm Thúy Nga mà sau này nó đã trở thành trụ sở chính, vài năm sau đó Tô Văn Lai mới nhập tịch Hoa Kỳ cùng các con cháu.
Đầu thập niên 1990, Ông Tô Văn Lai gửi một số cuốn băng VHS các chương trình Paris By Night đến cho nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn hiện đang định cư tại Toronto, Canada cùng một lá thư với ngỏ ý muốn Nguyễn Ngọc Ngạn cộng tác với trung tâm Thúy Nga trong việc làm MC trong các chương trình Paris By Night. Nguyễn Ngọc Ngạn mới chấp thuận lời mời của ông Lai và sau này ông Lai đã gọi điện cho Nguyễn Ngọc Ngạn để mời ông sang Paris lần đầu. Kể từ năm 1992, Nguyễn Ngọc Ngạn trở thành MC độc quyền cho các chương trình Paris By Night.
Chính bản thân Ông cũng là người đã gửi lời mời đến các nhạc sĩ nhất định hoặc chủ động tìm đến họ, dù họ đang sống tại hải ngoại hay đang ở Việt Nam, để mời họ cộng tác thực hiện những chương trình Paris By Night với chủ đề vinh danh dòng nhạc của những nhạc sĩ đó, và nhạc sĩ Lam Phương đã trở thành một trong những bằng hữu thân thiết của gia đình ông khi ông có nhiều lần tổ chức chương trình ca nhạc vinh danh dòng nhạc của ông.
Sản phẩm thành công nhất của Thúy Nga là loạt chương trình Paris by Night sau đó được phát hành hàng năm kể từ năm 1987, là chương trình theo thể loại “đại nhạc hội” bao gồm hầu hết các thể loại tân nhạc, cổ nhạc, nhạc trữ tình trước năm 1975, vũ đạo, sau bổ túc thêm hài kịch, phóng sự, nhạc theo chủ đề,… Thời đỉnh cao của trung tâm đã kéo dài từ thập niên 1990 cho đến tận đầu thập niên 2010, và trong thời gian này, Ông Tô Văn Lai cũng đã giao trách nhiệm giám đốc/CEO cho vợ chồng cô Tô Ngọc Thủy (Marie Tô) sau khi chứng kiến được những thành tựu mà vợ chồng con gái đã đạt được sau những lần trở thành giám đốc sản xuất của hơn 30 chương trình Paris By Night.
Tháng 2 năm 2006, sau thành công của chương trình Paris By Night 80 – Tết Khắp Mọi Nhà, ông Tô Văn Lai trở về Việt Nam và tìm gặp nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông, bây giờ đã về hưu và mở một tiệm tạp hóa. Hai người đã thảo luận và lên kế hoạch cho một chương trình Paris By Night với chủ đề vinh danh nhạc sĩ này. Tuy nhiên, việc nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông không thể ra nước ngoài đã khiến ông phải gác lại việc thực hiện chương trình này theo kịch bản đã đề sẵn, và một kịch bản khác đã được lập ra để thay thế, và kịch bản đó đã được sử dụng để thực hiện Paris By Night 81 – Âm Nhạc Không Biên Giới 2.
Năm 2012, trung tâm Thúy Nga thực hiện chương trình Paris By Night kỷ niệm 20 năm nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn cộng tác với trung tâm Thúy Nga, và ông là người đã ca ngợi những cống hiến của Nguyễn Ngọc Ngạn và trao tặng kỷ niệm chương/quà lưu niệm cho nhà văn.
Ngày 26 tháng 2 năm 2018, nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông qua đời. Biết tin, gia đình ông đã tìm lại kịch bản mà chính ông Lai đã lên kế hoạch từ mười hai năm về trước cùng với cố nhạc sĩ, hoãn lại kế hoạch thực hiện seri Hành Trình 35 Năm để thực hiện chương trình Paris By Night 125 – Chiều Mưa Biên Giới để tưởng nhớ đến ông.
Tháng 12/2020, ông Lai xuất hiện dưới ống kính camera của trung tâm Thúy Nga khi ông dự lễ tang nghệ sĩ Chí Tài cùng con gái ông và nhiều nghệ sĩ trong cộng đồng người Việt hải ngoại. Đầu năm 2021, Ông tham gia lễ an táng cố nhạc sĩ Lam Phương vốn là một trong những người bạn cố tri của mình và cả gia đình. Tô Văn Lai cũng chính là một trong những người ở bên linh cữu cố nhạc sĩ cho đến khi thi hài nhạc sĩ được đưa vào hỏa táng.
Ngày 12 tháng 10 năm 2021, Ông Tô Văn Lai xuất hiện trong lễ tang của nghệ sĩ Phi Nhung. Ông gặp một ít khó khăn trong vấn đề đi lại và cần người giúp đỡ. Ngày 7 tháng 11, Ông có dịp được hội ngộ cùng nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương, Trường Sa và Tuấn Khanh trong đêm nhạc Thương Hoài Ngàn Năm & Xin Còn Gọi Tên Nhau. Được biết, Tô Văn Lai mặc dù tưởng chừng như đã nghỉ hưu nhưng ông vẫn tự mình biên soạn nội dung, kịch bản cho nhiều liveshow gần đây của trung tâm Thúy Nga.
Giữa tháng 4 năm 2022, trung tâm Thúy Nga thông báo về việc ông đang gặp vấn đề lớn về sức khỏe khi phải nhập viện và dưỡng bệnh tại Trung tâm Y tế Orange Coast.
Ngày 28 tháng 4 năm 2022, ca sĩ, MC Anh Dũng khi đang tham gia livestream giới thiệu liveshow Con Thương Nhớ Mẹ thì phát hiện ra tài khoản Facebook của Tô Văn Lai đang theo dõi livestream, chứng tỏ vào thời điểm này ông đã tỉnh lại và đang theo dõi chương trình. Được biết, liveshow Con Thương Nhớ Mẹ tổ chức vào ngày 8 tháng 5 năm 2022 là liveshow cuối cùng mà Tô Văn Lai tham gia thực hiện thông qua việc trực tiếp biên soạn và tuyển chọn nghệ sĩ thực hiện. Đúng ngày sinh nhật lần thứ 85 của Tô Văn Lai theo giờ địa phương, Tô Ngọc Thủy đã thông báo trên Facebook rằng tình trạng của ông đã cải thiện và vẫn tiếp tục điều trị, tuy nhiên, chiều tối ngày 2 tháng 6, tình hình của ông diễn biến xấu trở lại, phải can thiệp bằng máy trợ thở. Hơn hai tuần lễ trôi qua và ông vẵn còn nằm trong tình trạng nguy kịch.
Chiều ngày 19 tháng 7 năm 2022, sau hơn một tháng kể từ lần nhập viện cuối cùng để điều trị bệnh, Ông Tô Văn Lai đã trút hơi thở cuối cùng, hai tháng sau khi bước sang tuổi 85.
____________________________________________
CHÚNG TÔI RẤT ĐAU LÒNG VỀ VIỆC SỰ RA ĐI BẤT NGỜ CỦA ÔNG TÔ VĂN LAI, XIN THÀNH TÂM GỬI LỜI CHIA BUỒN ĐẾN CÔ MARIE TÔ VÀ GIA ĐÌNH. CŨNG XIN CẦU NGUYỆN CHO ÔNG TÔ VĂN LAI SỚM BÌNH AN BÊN CHÂN CHÚA ….
